SEMENDERLER

05.02.2023
447
SEMENDERLER

Semenderler (diğer bilinen adlarıyla Kuyruklu Kurbağalar) 500’den fazla farklı türü kapsamaktadır. Dış görünüş olarak kısa bacakları, ince gövdeleri ve uzun kuyruk yapısına sahiptirler. Genel olarak Kuzey Yarım Kürede kurak veya nemli alanlarda yaşam sürdürürler. Semenderlerin çoğu, küçük gövde yapısına sahiptir, fakat türlerinden bazıları son derece büyüktür. Su içerisinde veya suya yakın yerlerde yaşamayı severler. Bazı türler sucul oldukları için yaşamları boyunca suda yaşayabilirler. Diğer türleri tipik olarak göletlerde, kaya diplerinde ve çeşitli önemli bölgelerde bulunabilir.

Sucul olan türleri suya kabuksuz yumurtalar bırakmaktadır. Kuyruk ve ayak parmakları dahil olmak üzere kaybettikleri uzuvları birkaç hafta içerisinde tamamlayabilirler. Bu yönleri onları saldırganlardan aldıkları darbelere karşı hayatta tutmaktadır. Gececi bir sürüngen olan semenderlerin bazıları zehirli olabilir. Üstelik bazı semender türlerinin dişleri de vardır. Çin dev semenderleri; bilinen en büyük semenderlerdir. Boyları 1.5 metre uzunluğa erişebilir. Amerika’da dünyanın geri kalan bölgelerinde olduğundan çok daha fazla semender türü yer almaktadır.

Semenderlerin Beslenmesi

Etobur olan semenderler; böcek, sümüklü böcek, solucan ve sinek gibi çeşitli yemlerle beslenir. Bazı büyük türler yengeç ,balık ve salyangoz gibi çeşitli küçük kabukluları da yiyebilir. Sucul beslenen semenderler kurbağa, fare ve hatta diğer semenderleri de kolaylıkla yiyebilir. Kirli ortamlarda ve sulak alan yaşamlarının tahrip olması sonucu birçok semender popülasyonu son yıllarda varlığını yitirmeye başlamıştır. Bazı semender türlerinde neslinin tükenmekte olduğuna dair araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Birkaç semender türünün varlığı tehdit altındadır. Etçil beslenen bu canlının üreme ve türlerinin genel özelliklerine göz gezdirelim.

semenderler

Semenderlerin Üremesi

Boyları genel olarak 8 ile 20 cm arasında farklılık gösteren semenderlerin boyu 1 metreyi aşan türleri de mevcuttur. Erginlerin kuyruk yapıları uzun ve birbirine eşit bacakları bulunur. Döllenme çoğunlukla dahili şekilde gerçekleşen semenderlerin erkek türlerinde çiftleşme organı bulunmamaktadır. Üreme zamanı geldiğinde dişi ve erkek arasında türlere has hareketleri kapsayan çeşitli aşk oyunları bulunur. Erkek semenderler küme halinde zemine spermlerini bırakır ve bu olaya spermatofor denir.

İlginizi Çekebilir:   MALAWI CHICLIDLERİ

Dişi daha sonra kloak yöntemi ile bunları vücudunun içine alır. Birçok semender türü yumurta bırakır fakat tamamı yumurta ile ürememektedir. Örneğin; Alpin semenderleri ve Ateş semenderleri doğurarak ürer. Türlere bağlı değişiklik gösteren üreme konusunda yumurtlayarak türeyen semenderler tek seferde yaklaşık 450 yumurta bırakabilir. Semenderlerin yumurtaları kabuksuz ve jöle gibi bir yapıdadır. Kurbağa yumurtalarını anımsatan bu yumurtalardan çıkan yavrular da tıpkı kurbağa gibidirler. Yumurtalarını suya bırakan sucul türlerde yavrular bacaksız olarak doğar. Yavrunun gelişim evreleri daha sonra tamamlanır.

semenderler

Ülkemizde Yaygın Görülen Semender Türleri

Çok fazla türleri bulunan semender ailesi ile ilgili en popüler olan türleri sizler için sıraladık. Hem iç döllenme hem de diş döllenme ile üreyebilen bu türlerin dünyanın her yerinde yayılış gösterdiklerini belirtelim. Türlerin neredeyse tamamı gececi oldukları gibi bazı semenderler mevsimcil de olabilir. Üreme zamanına kadar yer altında saklanmayı tercih eden semender türleri mevcuttur. Tek başına saklanmayı seven semenderler genellikle uygun sıcaklık şartlarında dışarı çıkar.

Küçük Semender (Lissotriton Vulgaris)

semenderler-Lissotriton Vulgaris

Kuyrukları ile birlikte boy uzunlukları 11 cm kadar olabilen bu semender türünün kuyruk kısmı yanlardan basıktır. Başlarının üstünde uzunlamasına çizgiler bulunan küçük semender üreme zamanı geldiği zaman erkeklerde sırt yüzgeci oluşur. Üreme zamanı güneş gören ve akıntının pek sık olmadığı sularda yaşarlar. Karada ise sudan pek uzak olmayan bölgelerde yaşamayı tercih ederler.

Antalya Kara Semenderi (Lyciasalamandra Antalyana)

Lyciasalamandra Antalyana-antalya semenderleri

Antalya kara semenderinin vücut uzunluğu kuyruk da dahil olmak üzere 14 cm kadardır. Bu semenderin sırt rengi sık sık değişiklik göstermektedir. Kahverengi ve siyahımsı lekeleri bulunan vücut yapısına sahiptir. Gövdelerinin üst kısmı açık sarı renklidir. Turuncu, kahverengi, kırmızı ve siyah noktalı olabilen Antalya Kara semenderi; kayalık bölgelerde ve çam ormanlarında yaşam sürdürmektedir.

Tüberlinaz Kara Semenderi (Lyciasalamandra Atifi)

semenderler-Lyciasalamandra Atifi

Kuyruk da dahil olmak üzere vücutlarının genel uzunluğu 18 cm kadardır. Koyu kahverengi, gümüş ve beyaz noktalı olan bu semender türünün kuyruk renkleri ise koyu veya açık noktalardan oluşur. Kuyruk üzerinde koyu benekleri bulunan Tüberlinaz Kara semenderleri nemli alanlarda ve taşların altında yaşamayı sever. Böceklerle beslenen bu tür gelişmiş canlı bireyler doğurur. Antalya ilinin Tüberlinaz bölgesinde yaygın şekilde bulunan bu tür, deniz seviyesinin 1300 metre yüksekliğinde yaşam sürdürebilir.

İlginizi Çekebilir:   PLATİ BALIKLARI

Kemer Kara Semenderi (Lyciasalamandra Billae)

semenderler-Lyciasalamandra billae

Kemer kara semenderinin boyu 14 cm kadardır. Vücut renkleri pembe veya kahverengi olup arka kısımlarında 2 sıra küçük siyah lekeler bulunur. Bacakları ve kuyrukları kırmızımsı bir renktedir. Kalkerli kayaların üzerinde ve çam ormanlarında nemli bölgelerde yaşamayı seven bu tür, böceklerle beslenmektedir. Ülkemizde; Antalya Beldibi ve Kemer civarında varlığını sürdüren bu tür deniz seviyesinden yalnızca 230 metre yüksekliğe çıkabilir.

Göcek Kara Semenderi (Lyciasalamandra Fazilae)

Lyciasalamandra fazilae

Uzunluk olarak 12 ile 15 santim uzunluğuna ulaşabilen bu tür; orman veya makilerin olduğu bölgelerde yaşam sürdürür. Nesli tehlike altında olan semender kayaların altında yaşamayı sever. Türkiye’de Muğla ve Fethiye civarında sık sık rastlanmaktadır.

Marmaris Kara Semenderi (Lyciasalamandra Flavimembris)

Lyciasalamandra flavimembris

Marmaris kara semenderinin uzunluğu 15 cm kadardır. Benekli vücut yapısı ve kuyruklarının soluk sarımsı renkte olması bu canlıyı eşsiz kılıyor. Çam ormanlarında yaşamayı seven bu tür, böceklerle besleniyor. 1 veya 2 gelişmiş canlı bireyler doğurarak üreyen Marmaris Kara semenderi ülkemizde Muğla ve Marmaris’te yaygın görülür.

Kafkas Semenderi (Mertensiella Caucasica)

semenderler-Mertensiella Caucasica

Kuyruk da dahil olmak üzere vücutlarının uzunluğu 20 cm kadardır. Diğer türlere göre daha ince ve uzun yapılı olan bu türün kuyrukları yuvarlaktır. Kırmızı, gri lekeli, kahverengi ve siyahımsı lekeleri ile inanılmaz bir görünüme sahiptir. Akan dere kenarlarında ve ağaçlık kısımlarda yaşamayı seven bu semender türü gizlenme konusunda başarılıdır.

İlginizi Çekebilir:   AROWANALAR

Urmiye Semenderi (Neurergus Crocatus)

Neurergus Crocatus

Ülkemizde Muş, Bitlis ve Malatya’da yaygın şekilde görülen bu semender türünün boyu 19 cm kadardır. Derisinin üstünde siyah ve turuncu lekeler bulunur. Vücudundaki lekeler benekli semender türüne oranla çok daha iridir. Bu tür; serin ve devamlı akan sularda yaşamaktadır. Su kenarında bulunan ağaçlık alanlar ve kaya altlarında yaşam sürdürmektedirler. Geceleri avlanmayı seven bu semender türü karada ve suda yaşayan omurgasız hayvanlarla beslenmektedir. Urmiye semenderinin dişileri tek seferde 15 yumurta bırakabilir.

Benekli Semender (Neurergus strauchii)

Neurergus strauchii

Zayıf yapıya sahip olan bu tür, boy olarak yaklaşık 20 cm boyutundadır. Üzerinde çok fazla sarı ve turuncu lekeler bulunmaktadır. Devamlı akan sularda yaşamayı tercih eden bu semender türünün nesli tehlike altına girmektedir. Oyuk ve taş altlarında yaşayan benekli semender Türkiye’de en çok Doğu Anadolu’nun Batı bölgelerinde ve Güney kısımlarında yaygın olarak görülmektedir.

Şeritli Karadeniz Semenderi (Ommatotriton Ophryticus)

Ommatotriton ophryticus

Vücut uzunluğu 20 cm’ye kadar ulaşabilen şeritli Karadeniz semenderinin üreme zamanı bahar mevsimidir. Erkeklerde meydana gelen sırt yüzgeçleri son derece parlak ve tırtıklı yapıdadır. Üreme zamanı geldiği zaman şeritli Karadeniz semenderlerinin sırt kısmı kahverengi ve koyu lekeli hal alır. Sırt yüzgecinde siyah dikey şeritler mevcuttur. Üreme zamanı geldiğinde durgun sularda yaşam sürdürür. Normal zamanlarda ise taşlık ve suya yakın ormanlık alanlarda sıklıkla bulunmaktadır. Şeritli Karadeniz semenderinin dişisi tek seferde 100 ila 300 arası yumurta bırakabilir.

Pürtüklü Semender (Triturus Karelinii)

Triturus Karelinii Semenderleri

Vücutlarının uzunluğu yaklaşık 18 cm olan pürtüklü semenderin de tıpkı şeritli Karadeniz semenderinde olduğu gibi erkeklerde üreme çağına gelindiği zaman sırt yüzgeci bulunmaktadır. Dişilerde ise genelde sırtlarının ortasında kahverengi veya sarı bir şerit belirir. Yoğun bitkili sularda yaşamayı tercih eden pürtüklü semender su birikintilerinde görülebilirler. Ülkemizde İzmir ve Trakya gibi bölgelerde dağılış gösterir.

www.kolayakvaryum.com

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

Copyright © 2020