BALIK BİTİ (BALIK KENESİ)
Akvaryum kenesi olarak da bilinen balık biti, suda yaşayan kabuklu canlılar arasındadır. Argulus adıyla da bilinen bu canlı, Argulidae familyasına ait olan bir balık biti cinsidir.
Halk içinde “balık kenesi hastalığı” olarak da bilinen hastalıklara sebebiyet verirler ve akvaryum balıklarının yaşamını sona erdirebilirler. Aşina olduğumuz kene türleri gibi sivri ve uzun bir burun yapısına sahiptir ve balığın vücudundaki kan ile sıvıyı hedef alır. İnsanlara bir zararı olmamakla birlikte, balık biti su dışında üç ile dört saatten fazla yaşayamaz.
Balık biti (Argulus) akvaryumlarda çok sık görülmese de, süs havuzunda yaşayan balıklar için tehlike arz eden kabuklu bir canlıdır. Süs havuzlarında yıl boyunca görülebilir. Yavruyken çil olarak algılanabilir, ancak büyüdükçe bir parazit olduğu daha kolay anlaşılır. Yarı saydam oluşu görülmesini zorlaştırır. Tamamen büyüdüğünde 3-4 mm boyunda olur.
Bir balıktan diğerine geçerek hayatını devam ettirir. Ancak konak bulamazsa uzun süre hayatta kalamaz. Dişisi erkekten genellikle daha büyük olur. Akvaryuma ya da süs havuzuna yeni balıklarla ya da bitkilerle beraber gelir. Yaşam döngüsü sıcaklığa bağlıdır ve 40 ile 100 gün arasında değişiklik gösterir. 15 santigrat derecenin altında hayatını kaybeder.
Balık Biti (Kenesi) Varlığı Nasıl Anlaşılır?
Akvaryum keneleri boyut ve görünüş açısından çeşitliliğe sahip olabilmekle birlikte, boyu ortalama sekiz milimetredir. Eğer akvaryumdaki balığımızı incelerken balığımızda kene göremiyor, ancak yine de şüphe duyuyorsak, bakmamız gereken başka şeyler de bulunmakta. Balığın davranışları da kene olup olmadığını anlamak için büyük önem taşımaktadır. Davranışsal olarak nelere dikkat etmemiz gerektiğini beraber inceleyelim.
- Balığınız akvaryum içerisinde bir yerlere sürtünmeye çalışıyorsa. Eğer balığınız sürekli olarak akvaryumunuzdaki taş, bitki ve dekorasyonlara sürtünmeye çalışıyorsa, keneden kurtulmaya çalıştığı içindir.
- Balıkta iştahsızlık ve zayıflama görülür. Eğer balığınızın her zamankinden daha az yem tükettiğini, zayıfladığını fark ediyorsanız, ufak arkadaşınız tehlikede olabilir. Bu durumun, gözle göremediğiniz bir kenenin varlığına işaret etme ihtimali hayli yüksek durumdadır.
Balığımı Keneden Nasıl Kurtarırım?
Diyelim ki balığınıza bit bulaştığını fark ettiniz. Bu durumda müdahaleyi fazla geciktirmemek hem balığınızın can sağlığı, hem de sizin mutluluğunuz için büyük önem taşımaktadır.
Diğer tüm akvaryum balığı hastalıklarında olduğu gibi, tedavi işlemini uygun boyutta bir karantina akvaryumunda gerçekleştirmeyi unutmayınız…
Balığınız Büyük İse
Eğer balığınız büyük denebilecek bir balık ise ve keneyi görebiliyorsanız, size saf metilen, cımbız ve ıslak havlu gerekmektedir. Öncelikle baştan akılda bulundurmalıyız ki, elimizi hızlı tutmamız gerekecek çünkü bu uygulamada balığı su dışına almamız gerekiyor.
Kepçe yardımı ile aldığımız balığımızı ıslak havlunun üzerine koyacağız.
Ardından da, çok beklemeden ve bölgeyi ıskalamadan, cımbız yardımıyla keneyi tutup alacağız.
Yaralı belgeye saf metilen kullanarak pansuman yapacağız. Bu işleme takriben yaklaşık dört gün boyunca pansuman işlemini her gün sürdürmek gerekebilir. Bunun nasıl olması gerektiğine de yaranın geçme ve geçmeme durumuna göre, kendi gözlemlerinizle karar vermeniz gerekmektedir.
Akvaryumunuzda Çok Fazla Sayıda Balık Biti Var İse
Akvaryumunuzda çok fazla sayıda balık biti var ise, akvaryumdaki tüm balıkların ve muhtemelen de diğer akvaryumlarınızın ortam sağlığı tehlikede demektir. Bu durumda izleyebileceğimiz en makul yok ilaçlama olmaktadır. Masoten ve atebrine gibi kimyasallar kullanım açısından en yaygın kimyasallar olsa da, balığınızın tipine ve akvaryum boyutuna göre satıcınıza danışmanızda fayda var.
Cımbız İşe Yaramadıysa
Eğer balığımızdaki biti cımbız yardımıyla ayırmakta zorlanıyorsak, fazla da zorlamamakta fayda var. Balığımıza zarar vermek istemeyiz. Bu durumda suya enjekte ettiğimiz kimyasal ile bitlerin balıklarımızdan ayrılmasını sağlayabiliriz. Aynı zamanda tuz da kullanabiliriz. İzlemeniz gereken adımları bir bir anlatıyoruz.
Kimyasal kullanımı açısından, potasyum permanganat çoğu zaman en ideal seçenektir. Başta akvaryumumuzun kaç litre olduğunu bilmemiz gerekiyor.
Ardından litre başına on miligram olacak şekilde döküyor ve bu şekilde yarım saat boyunca bekletiyoruz.
Ardından balık bitleri, ufak dostlarımızı kendiliğinden rahat bırakacaklardır. İşleminiz tamamlandıktan sonra, büyük ihtimalle keneler balığınızdan kendiliğinden ayrılacaklardır. Ayrılmazlarsa bile, cımbız yardımıyla ayırmanız kat kat daha kolay bir hal almış olacaktır.
Tuz ile yapılan uygulama da aynı şekildedir, ancak ufak farklılıklar mevcuttur. Bu durumda litre başı yirmi gram tuz atmamız gerekmektedir. Aynı şekilde, işlem sonrası bitler balıklarımızdan ayrılacaktır, ayrılmamaları durumunda da kolaylıkla ayırabileceğimiz bir kıvamda olacaklardır.
Balık biti veya balık kenesi, günlük kontroller ve gözlemler sırasında kolayca fark edilebilecek bir dış parazittir. Hem balık sağlığı hem de akvaryumda yaygınlaşmasını önlemek açısından hızlı tedavi önemlidir.